Αποκάλυψη: Η Τουρκία απαιτεί το Αιγαίο εκτός Διεθνούς Δικαίου και η Ελλάδα υποχωρεί

Η Τουρκία απαιτεί α-λα-καρτ οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο, με διμερείς διαπραγματεύσεις, πέραν των προβλέψεων του Διεθνούς Δικαίου. Η ελληνική κυβέρνηση τηρεί υποχωρητική στάση και ολιγωρεί. Σοβαρές ενδείξεις για πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και αερίου στο Αιγαίο.

Των Σταύρου Λυγερού και Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου. Από τον «Κόσμο του Επενδυτή», 27.11.2010.
Για “πληροφορίες που τα συμφέροντα της Ελλάδας επιβάλλουν να τηρηθούν απόρρητες απέναντι σε ξένη κυβέρνηση και υπονόμευσαν τη διπλωματική προσπάθεια της χώρας” κάνει λόγο το Υπουργείο Εξωτερικών σε προχθεσινή του ανακοίνωση.

>> Η ανακοίνωση του Υπουργείου και η απάντηση των δημοσιογράφων παρατίθενται αυτούσια στο τέλος του παρόντος δημοσιεύματος.

Σε πολύ πιο προχωρημένο στάδιο απ’ ότι αναγνωρίζει δημοσίως η κυβέρνηση Παπανδρέου βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις Ελλάδας-Τουρκίας για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσογείου. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από πρόσφατο (1η Νοεμβρίου 2010) άκρως απόρρητο έγγραφο της Δ1 Διεύθυνσης του Υπουργείου Εξωτερικών (ΟΗΕ, Διεθνείς Οργανισμοί και Διασκέψεις), τα κυριότερα αποσπάσματα του οποίου δημοσιεύουμε παρακάτω. 

Το έγγραφο με τίτλο «Απεικόνιση των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην ανατολική Μεσόγειο» έχει αποδέκτη τον Α’ Γενικό Διευθυντή (αρμόδιος για τις Πολιτικές Υποθέσεις) κ. Τρύφωνα Παρασκευόπουλο και κοινοποιείται στο γραφείο του υπουργού κ. Δημήτρη Δρούτσα. Συντάχθηκε για να απαντήσει σε ερωτήματα που έχουν εγερθεί στην πορεία των ελληνοτουρκικών διερευνητικών επαφών, γεγονός που επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων για τη βάση και το περιεχόμενο των διμερών διαπραγματεύσεων.

Οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας α-λα-καρτ

Η πρώτη αποκάλυψη είναι ότι η τουρκική πλευρά απαιτεί η διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στην ανατολική Μεσόγειο να είναι ξεχωριστή από τη διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου. Δεν πρόκειται για διαδικαστικό ζήτημα. Ουσιαστικά, η Άγκυρα επιχειρεί να αποσυνδέσει το νησιώτικο σύμπλεγμα του Καστελορίζου από τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα και να το εμφανίσει σαν αποκομμένες νησίδες, οι οποίες επικάθηνται σε τουρκική υφαλοκρηπίδα, προκειμένου να αμφισβητήσει το νομικό δικαίωμα αυτών των νησιών να έχουν δική τους υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).
Ας σημειωθεί ότι η γεωγραφική θέση του Καστελορίζου και της Στρογγύλης επηρεάζει καθοριστικά τα όρια της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ στην ανατολική Μεσόγειο. Για την ακρίβεια (όπως φαίνεται και στον συνημμένο χάρτη) επιτρέπει στην Ελλάδα να διεκδικήσει την εκμετάλλευση μίας μεγάλης θαλάσσιας έκτασης, στο υπέδαφος της οποίας υπάρχουν σοβαρότατες ενδείξεις πως υπάρχουν πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Το εν λόγω έγγραφο εκφράζει κατηγορηματική αντίθεση στο ενδεχόμενο ξεχωριστής διαπραγμάτευσης για την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου. Πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν, ισχυρίζονται ότι η κατηγορηματική αυτή θέση, όπως και μία σειρά ακόμα θέσεις που εκφράζονται στο έγγραφο έχουν ενοχλήσει το γενικό διευθυντή πολιτικών υποθέσεων και το γενικό γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών κ. Ιωάννη-Αλέξιο Ζέππο. Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, οι δύο ανωτέρω αξιωματούχοι ήθελαν ανεπίσημες απαντήσεις κι όχι μία αναλυτική έγγραφη και τεκμηριωμένη απάντηση, η οποία εκ των πραγμάτων δημιουργεί υπηρεσιακό προηγούμενο. Αυτό δεν θα είχε σημασία εάν η ελληνική πλευρά ήταν αποφασισμένη να απορρίψει κατηγορηματικά την τουρκική απαίτηση για ξεχωριστή διαπραγμάτευση, όπως και άλλες απαιτήσεις. Καλό θα ήταν επ’ αυτού να υπάρξει επίσημη απάντηση από το υπουργείο Εξωτερικών.

Από το κείμενο εμμέσως πλην σαφώς τεκμαίρεται ότι η όλη διαπραγμάτευση διεξάγεται επί της βασικής διεκδίκησης της Τουρκίας, που είναι η άρνηση αναγνώρισης του δικαιώματος των νησιών να έχουν υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ. Η Άγκυρα επιδιώκει να επιβάλλει ως βάση της διαπραγμάτευσης την αρχή της “ευθυδικίας”, η οποία παρακάμπτει τις γενικές αρχές του Δικαίου της Θάλασσας. Το έγγραφο δίνει τεκμηριωμένη απάντηση, επικαλούμενο την υφιστάμενη νομολογία και τις διαφοροποιήσεις που έχουν σημειωθεί στον τρόπο αντιμετώπισης τέτοιων ζητημάτων από το Διεθνές Δικαστήριο.

Γιατί η Τουρκία «στήνει εξέδρες» χωρίς Χάγη

Της Κύρας Αδάμ, από την Ελευθεροτυπία, 27.11.2010.

Οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Τουρκίας ουδέποτε διέψευσαν το τελευταίο διάστημα ότι υπάρχει στα σκαριά συμφωνία για το Αιγαίο, ενώ οι ξεκάθαρες θέσεις του υπουργού Επικρατείας της Τουρκίας, Ε. Μπαγίς, την περασμένη εβδομάδα, ότι «θα στήσουμε εξέδρες στη θάλασσα του Αιγαίου που θα μας λύσουν τα προβλήματα», οδηγούν στο μάλλον ασφαλές συμπέρασμα ότι η «λύση» θα είναι η συνεκμετάλλευση του Αιγαίου.

Ομως η οποιαδήποτε διαπραγμάτευση και συμφωνία για συνεκμετάλλευση από κοινού με την Τουρκία των κοιτασμάτων του Αιγαίου, χωρίς προηγουμένως να έχουν καθοριστεί τα χωρικά ύδατα και να έχουν οριοθετηθεί η υφαλοκρηπίδα και η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ), αφήνει ανοιχτή την πόρτα για παραχώρηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, αλλά και οικονομικών δικαιωμάτων.

Slavoj Zizek: Ζώντας στις έσχατες ημέρες

Ο «Γίγαντας της Λιουμπλιάνα» βομβαρδίζεται με πραγματικά στιγμιότυπα από τα επικρατούντα μέσα μαζικής ενημέρωσης που προβάλλονται σε μεγάλες οθόνες ολόγυρά του, μαζί με αποφθέγματα σύγχρονων διανοητών πάνω σε τέσσερις κύριες θεματικές: την οικονομική κρίση, το περιβάλλον, το Αφγανιστάν και το τέλος της Δημοκρατίας. Δράττεται έτσι της ευκαιρίας να εξαπολύσει μια δριμεία κριτική στον σύγχρονο καπιταλισμό και να συμμεριστεί την εκτίμησή του για το τι μέλλει γενέσθαι.

«Εμείς οι κομμουνιστές είμαστε ξανά εδώ!». Αυτή είναι η τελευταία φράση του Σλαβόι Ζίζεκ. Το τρέχον καπιταλιστικό σύστημα, στου οποίου την ομαλή παγκόσμια διάδοση τόσοι πίστεψαν, είναι αβάσιμο. Βρισκόμαστε στο χείλος μεγάλων προβλημάτων που απαιτούν μεγάλες λύσεις, υποστηρίζει.

Ο,τι έχει απομείνει στην Αριστερά, για πολλούς έχει τραυματιστεί από τη φιλελεύθερη δημοκρατία δυτικού τύπου και δείχνει να στερείται της δύναμης να διατυπώσει ριζοσπαστικές λύσεις. Όχι ο Ζίζεκ.

Συνέντευξη: Chris Kijne
Σκηνοθεσία: Marije Meerman
Παραγωγή: Mariska Schneider /Pepijn Boonstra
Ερευνα: Marijntje Denters/Maren Merckx
Μετάφραση-Υποτιτλισμός: Ζωή Σιάπαντα, TVXS

Slavoj Zizek: Nα ξεφύγουμε από τα δίχτυα που έχουμε παγιδευτεί

Aνάλυση του Slavoj Zizek, δημοσιευμένη στο περιοδ. «New Left Review», αρ. 64, Λονδίνο, Ιούλιος-Αύγουστος 2010. Ελληνική μετάφραση: εφημ. Ελευθεροτυπία, 21.11.2010.

Στη Μαδρίτη, στην Αθήνα, στο Βουκουρέστι και στο Παρίσι, η οργή του λαού μαρτυράει την κοινωνική απόγνωση και τη βαθύτατη επιθυμία για αλλαγή. Ομως, για την ώρα, απουσιάζει η πολιτική στρατηγική η οποία θα επιτρέψει την πραγματοποίηση αυτής της αλλαγής, καθώς και η ελπίδα ότι θα επιτύχει. Μήπως πρέπει να διακινδυνεύσουμε ν’ αφήσουμε να χαθεί αυτή η ευκαιρία, προβάλλοντας ως δικαιολογία το επιχείρημα ότι δεν υφίστανται ακόμα οι συνθήκες για την υλοποίησή της; Ή μήπως πρέπει να βάλουμε στοίχημα ότι, καμιά φορά, «συμβαίνει το ανέφικτο»;

Κ. Λαπαβίτσας: Η χώρα μπαίνει σε τροχιά αυτοκτονίας

«Όσο αυξάνεται η ανεργία και χειροτερεύουν οι τραπεζικές πιστώσεις, τόσο χειρότερα θα γίνονται τα πράγματα για τις επενδύσεις. Υπάρχει κίνδυνος να λιμνάσει η ελληνική οικονομία για χρόνια…

»Οσο περισσότερο καθυστερεί η Ελλάδα, τόσο πιο δύσκολο θα γίνεται το πρόβλημα. Αφενός, ο όγκος του χρέους θα μπαίνει σταδιακά κάτω από ξένη νομοθεσία δεδομένου ότι η χώρα θα συνεχίσει να παίρνει τα καταστροφικά δάνεια του Μνημονίου τα οποία προφανώς δεν εμπίπτουν στο ελληνικό δίκαιο. Αφετέρου, οι γερμανικές και οι γαλλικές τράπεζες θα βελτιώνουν σταδιακά τη θέση τους και άρα θα γίνουν πολύ σκληρότεροι διαπραγματευτές».
Αυτά δηλώνει, μεταξύ πολλών άλλων, ο Κώστας Λαπαβίτσας, καθηγητής οικονομικών στη Σχολή Ανατολικών και Αφρικανικών Σπουδών του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα «Ελευθερία» και στον Αποστόλη Ζώη. Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη.

Συνεκμετάλλευση ή εκχώρηση εθνικών δικαιωμάτων στο Αιγαίο;

Του Σταύρου Λυγερού, από την εφημερίδα Επενδυτής, 20.11.2010.

Για να συμφωνηθεί, όμως, συνεκμετάλλευση πρέπει να έχει προηγηθεί η οριοθέτηση της ΑΟΖ/υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο. Μόνο τότε θα είναι σαφές ποιά ποσοστά δικαιούται η μία και ποιά η άλλη πλευρά. Εάν δεν είναι σαφές αυτό, η διαπραγμάτευση θα γίνει στον αέρα και βεβαίως προς όφελος της Άγκυρας, η οποία είναι αυτή που αμφισβητεί, πιέζει και διεκδικεί. 

Όταν οι Τούρκοι μιλάνε για συνεκμετάλλευση εννοούν ότι το κέρδος θα μοιραστεί σχεδόν εξίσου. Σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας, όμως, δικαιούνται ένα πολύ μικρό ποσοστό, λόγω της ύπαρξης των ελληνικών νησιών στο Αιγαίο. Με άλλα λόγια, η όμορφη λέξη συνεκμετάλλευση δεν είναι τίποτα άλλο από ένα όχημα παραπλάνησης για παραχώρηση εθνικών δικαιωμάτων. Ορισμένες πηγές, μάλιστα, ισχυρίζονται ότι έχει ήδη διαμορφωθεί και η προπαγανδιστική συνταγή: «Μία υφαλοκρηπίδα που δεν μπορούμε να εκμεταλλευθούμε είναι μία άχρηστη υφαλοκρηπίδα. Γιατί να μην μοιραστούμε με τους Τούρκους ένα όφελος, που αλλιώς δεν θα το έχουμε καθόλου;»

Τουρκική ανάμιξη στη Θράκη

Του Σταύρου Λυγερού, από την εφημερίδα Επενδυτής, 30.10.2010.

Μπορεί οι παραδοσιακοί ταγοί της μουσουλμανικής μειονότητας παραδοσιακά να είναι πλοκάμια του “βαθέος κράτους”, αλλά με την επικράτηση των Νεοοθωμανών η τουρκική ανάμιξη στη Θράκη έχει αποκτήσει μεγαλύτερο πολιτικό βάθος. Εγγράφεται στο πλαίσιο μίας ευρύτερης στρατηγικής για την μετατροπή των μουσουλμανικών θυλάκων στα Βαλκάνια σε ερείσματα και μοχλούς της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

Δεν είναι τυχαίο ότι από την άνοδο στην εξουσία των νεοοθωμανών το 2002 οι επισκέψεις Τούρκων αξιωματούχων στη Θράκη έχουν πολλαπλασιασθεί. Όπως δεν είναι τυχαίο το έντονο ενδιαφέρον, που επιδεικνύουν προσωπικά τόσο ο Πρόεδρος Δημοκρατίας Αμπντουλάχ Γκιούλ όσο και ο πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν. Είναι κοινή παραδοχή στο ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών ότι οι νεοοθωμανοί έχουν εντείνει τις διπλωματικές πιέσεις σχετικά με τη μουσουλμανική μειονότητα.

Τα γεγονότα αποδεικνύουν ότι η Άγκυρα επιχειρεί να μετατρέψει την μειονότητα σε μοχλό πολιτικής πίεσης προς την Ελλάδα. Προσπαθεί να καλλιεργήσει την εντύπωση ότι οι μουσουλμάνοι της Θράκης υφίστανται διακρίσεις, για να προσδώσει υπόσταση σε μία εκστρατεία εναντίον της Ελλάδας και κατ’ αυτό τον τρόπο να θολώσει τα νερά.

Πέρα από την εκλογική αριθμητική, τα νέα μέτωπα

Toυ Νικόλα Σεβαστάκη, από τα Ενθέματα, της εφημ. Αυγή.

Οι εκλογές της μαζικής αποχής (πάνω από το μισό των εγγεγραμμένων) δεν προσφέρονται για ασφαλή και απλοϊκά συμπεράσματα. Δίνουν ωστόσο κάποια ιδέα για τις βαθύτερες διεργασίες στην κοινωνία σε συνθήκες όπου κυριαρχούν οι ελάχιστες προσδοκίες και ρευστοποιούνται, με ταχύτητα, πολλά από τα δεδομένα του παρελθόντος. Το αποτέλεσμα λοιπόν φαίνεται να συμπυκνώνει την αμφισημία της περιόδου: για παράδειγμα, τη συνύπαρξη μιας τάσης μαζικής αποχώρησης από το «πολιτικό σύστημα» παράλληλα και από κοινού με την αναζήτηση ανώδυνων παρακαμπτηρίων από το επαχθές βάρος των κεντρικών πολιτικών διλημμάτων της συγκυρίας. Ο αμιγής «αυτοδιοικητισμός» και οι εκκεντρικές υποψηφιότητες τύπου Αμυρά εντάσσονται σε αυτή τη λογική.

Μια δεύτερη παράμετρος είναι ότι ο στόχος των δυνάμεων που αναζητούν την παθητική, έστω, νομιμοποίηση των σημερινών «αναμορφώσεων» (μέσα από το Μνημόνιο αλλά και πέρα από αυτό) επικεντρώνεται στην με κάθε τίμημα αγορά σταθερότητας και ανοχών. Και όπως ξέρουμε η λειτουργία κάθε ανταγωνιστικής εκλογικής αγοράς –αυτό είναι η «δημοκρατία» κατά τους ορθόδοξους πολιτικούς επιστήμονες– δεν διαταράσσεται ούτε με την αλματώδη αύξηση της αποχής ούτε με τις διαφοροποιήσεις της ψήφου προς τις λεγόμενες ανεξάρτητες και διαμαρτυρόμενες υποψηφιότητες.

Όπως ήδη φάνηκε, για τον Παπανδρέου και την κυβέρνησή του, είναι μάλλον ευτύχημα η μετατόπιση του κέντρου βάρους κάποιων αναμετρήσεων από τις κοινωνικοοικονομικές διαστάσεις της κρίσης στη σφαίρα των συμβολικών-πολιτισμικών ευαισθησιών. Αυτή η μετατόπιση φαίνεται να είναι κάτι διαφορετικό από την παλιά πόλωση μεταξύ δεξιάς και αντιδεξιάς, δεξιάς και «προοδευτικών δυνάμεων». Στηρίζεται κατά ένα μέρος σε μια δυναμική αθέατων ενίοτε συγκλίσεων μεταξύ απογοητευμένων από τον σαμαρικό λαϊκισμό συντηρητικών αστικών στρωμάτων, μερίδων της «φιλελεύθερης» αριστεράς και νεομποέμ χαλαρών ακροατηρίων των μεγάλων πόλεων.

Τέτοιου τύπου συναντιλήψεις διαμορφώνουν από καιρό τώρα ένα ακροατήριο που δεν αποδίδει πλέον προτεραιότητα σε κρίσιμα ζητήματα ισότητας και κοινωνικής δικαιοσύνης, δεν ενδιαφέρεται καθόλου για καπιταλισμούς, σοσιαλισμούς και άλλα «ιδεολογήματα» –όπως τα βαφτίζουν– όσο για πραγματιστικές επιδιορθώσεις στις κλίμακες ποιότητας της καθημερινότητας.

Financial Times: «Στα μέσα του 2011 η ελεγχόμενη πτώχευση»

Κατάλληλο για ελληνική πτώχευση το δεύτερο τρίμηνο του 2011, σύμφωνα με τη βρετανική εφημερίδα. Πηγή: skai.gr

Η Ελλάδα ανταλλάσσει εκκρεμή χρέη που είναι νομικά και λογιστικά εύκολο να αναδιαρθρωθούν με συμφέροντες όρους, με χρέος που είναι δύσκολο ή αδύνατο να αναδιαρθρωθεί. «Είναι σαν οι Έλληνες να δανείζονται από έναν τοκογλύφο της Μαφίας για να αποπληρώσουν ένα δάνειο από τη γιαγιά τους», αναφέρεται χαρακτηριστικά.

Το δημοσίευμα των Financial Times επικαλείται δικηγόρους που ειδικεύονται στις εθνικές πτωχεύσεις, οι οποίοι επισημαίνουν ότι εφόσον το 90% του ελληνικού χρέους υπόκειται στην ελληνική νομοθεσία, οι όροι μιας αναδιάρθρωσης θα μπορούσαν να περάσουν γρήγορα από το ελληνικό Κοινοβούλιο, υποχρεώνοντας στην ουσία όλους τους πιστωτές της χώρας να αποδεχθούν τους όρους αυτούς.
Αντίθετα, επαναλαμβάνει ο συντάκτης, τα δάνεια από την ευρωζώνη, το ΔΝΤ και την ΕΚΤ δεν μπορούν στην ουσία να αναδιαρθρωθούν, διότι η Ελλάδα αντίθετα με την Αργεντινή το 2001 θα συνεχίσει να χρειάζεται χρηματοδότηση από αυτές τις πηγές και μετά την πτώχευση, όπως είχε γίνει στην περίπτωση της Ζιμπάμπουε.

Σχετικές αναλύσεις:

1. Το κρυφό διαπραγματευτικό χαρτί της Ελλάδας για το χρέος της

2. Η χώρα μπαίνει σε τροχιά αυτοκτονίας