Η γραμματική της αγανάκτησης και το συντακτικό της εξουσίας

Γράφει ο Νικόλας Κοσματόπουλος

Σκηνή πρώτη, Σύνταγμα

Χιλιάδες κόσμου μαζεύονται, φωνάζουν, βρίζουν, αναθεματίζουν, χτυπάνε κατσαρόλες, σηκώνουν πανώ, κοιμούνται στο χορτάρι, δεν κοιμούνται καθόλου, ξενυχτάνε, διαφωνούν, πλακώνονται, συναινούν, κληρώνονται, προβληματίζονται, ακούν, τσιρίζουν, μιλάνε ενάμιση λεπτό, μιλάνε παραπάνω, μιλάνε μεταξύ τους, μιλάνε μόνοι τους, μονολογούν, χτυπιούνται με την αστυνομία, χτυπιούνται μεταξύ τους, μουτζώνουν τους απέναντι κι ενίοτε τους ίδιους, οργίζονται κι αγανακτούν.

Σκηνή δεύτερη, Βουλή

Δεκάδες αντιπρόσωποι συνεδριάζουν, συνδιαλέγονται, συντονίζονται, παζαρεύουν, δίνουν εντολές, δίνουν συμβουλές, δίνουν συνεντεύξεις, βγάζουν λόγους, σφίγγουν χέρια, σφίγγουν γραβάτες, υπογράφουν πρακτικά, νομολογούν, νομοθετούν, νομολαγνούν, ψάχνουν λύσεις, ψάχνουν θέσεις, ψάχνουν στρατηγικές, επιχειρηματολογούν, κάνουν ελιγμούς, κάνουν υπολογισμούς, κάνουν μπλόφες, στήνουν συμμαχίες, κρατάνε ισορροπίες, κρατάνε τα προσχήματα, κρατάνε πισινές, κουβαλάνε φακέλους, χαρτοφύλακες και χαρτοφυλάκια, συγχαίρουν εαυτούς κι αλλήλους, ορκίζονται κι αδιαφορούν.

Δυο κόσμοι απέναντι, δυο κόσμοι αντίκρυ; Τέσσερις εβδομάδες μετά την πρώτη τους συνάντηση, ο πρώτος κόσμος μετράει ήδη απώλειες: μια κυβέρνηση έπεσε ανασχηματιζόμενη, δύο βουλευτές παραιτήθηκαν, κι ο πρόεδρος της βουλής μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, γεγονός που μάλλον οφείλεται στην καθημερινή είσπραξη χιλιάδων κατάρων με την μορφή της μούτζας. Ωστόσο, και παρά τις απώλειες, ένα πασιφανές παράδοξο γίνεται ολοένα και πιο τρανταχτό. Από τη μια, είναι πια κοινός τόπος πως οι πλατείες προκαλούν τριγμούς στην κυβέρνηση και στο πολιτικό σύστημα γενικότερα. Από την άλλη, στις διατρανωμένες ιαχές των πλατειών για «φυλακές», ο ΓΑΠ καταλαβαίνει «αλλαγές», ενώ Σαμαράς, Παπαρήγα, Τσίπρας ακούνε «εκλογές».

Η παραμορφωμένη ηχώ της αγανάκτησης, εκείνης που κάνει την μαζική, ριζική απαίτηση για (κοινωνική και οικονομική) δικαιοσύνη να μεταφράζεται ως χλιαρό κοινοβουλευτικό αίτημα για νέες κάλπες δεν ωφείλεται σε γενικευμένη βαρυκοία στα ώτα των αντιπροσώπων, αλλά πρώτα και κύρια στην βαθιά πίστη πως το χάσμα ανάμεσα στην διαμαρτυρία και την εξουσία είναι αγεφύρωτο.

Ωστόσο, πολύ λιγότερο από αυτονόητο, αυτό το χάσμα είναι παράγωγο και προιόν της ίδιας της εξουσίας. Αναπαράγεται καθημερινά και κάθε στιγμή, μέσα από τρόπους έκφρασης, λέξεις κι έννοιες που αν και χρησιμοποιούνται ως αντικειμενικές, τελικά ανήκουν στα πιο αποτελεσματικά μέσα της εξουσίας. Αυτή η «γραμματική της αγανάκτησης» τείνει να αναπαριστά τους από κάτω ως καταδικασμένους μόνο να αγανακτούν και τους από πάνω σχεδόν ως καταραμένους να κυβερνούν. Ως τέτοια, δεν είναι παρά αποτέλεσμα του «συντακτικού της εξουσίας», το οποίο όχι μόνο τοποθετεί το κίνημα των πλατειών στο εννοιολογικό πλαίσιο της αγανάκτησης, της αντίδρασης, του ετεροκαθορισμού και της αντιστραμμένης παθητικότητας, αποκλείοντας αυτόματα όποια στοιχεία δημιουργίας, δράσης, ιδίας δύναμης, και ιδιόμορφης εξουσίας, αλλά ορίζει την πολιτική, ηθική και κανονιστική ιεραρχία μεταξύ των λέξεων, των εννοιών, των σημασιών.

Καταρχήν, η γραμματική της αγανάκτησης όπως αυτή συγκροτείται στα πλαίσια του συντακτικού της εξουσίας έχει ως βασικό λεκτικό του μόριο το «αντί». Η αγανάκτηση παρουσιάζεται κατεξοχήν ως αντί-δραση σε κάτι, εν-αντι-ώνεται στην κυβερνητική πολιτική, είναι εν-αντί-ον του κοινοβουλευτισμού κτλ. Για την εξουσιαστική ελίτ αυτής της χώρας (πολιτικοί, μεγαλο-δημοσιογράφοι, προύχοντες ακαδημαικοί κτλ) η διατήρηση αυτής της εικόνας τείνει να εξελιχθεί σε υπαρξιακό ζήτημα, καθώς μονάχα μέσω της υποβάθμισης ή της αποσιώπησης της πολιτικής δημιουργικότητας των πλατειών μπορεί αυτή η ελίτ να συνεχίζει να αυτοθεωρείται ελίτ. Στην κορυφή της πυραμίδας βρίσκονται όχι επειδή απλά κατέχουν τον πλούτο, αλλά κυρίως επειδή κατέχουν τη δυνατότητα να πείσουν πως είναι η απάντηση απέναντι στο επερχόμενο χάος και στην τυφλή αντίδραση. Σε αυτήν την υποβάθμιση της δημιουργικότητας και της καινοτομίας της πολιτικής κουλτούρας των πλατειών, οι εξουσιαστές του συντακτικού έχουν βρει αναπάντεχους συμμάχους σε κάποιες από τις αυτοθεωρούμενες πρωτοποριακές ηγεσίες τόσο της (ακρο)αριστεράς όσο και του αναρχισμού. Οι ηγεσίες αυτές, είτε ψηφισμένες, είτε αψήφιστες, αν είναι κατά των πλατειών θα βρίζουν – κι αν είναι υπέρ, θα χαιδεύουν πατερναλιστικά – το «αυθόρμητο των μαζών», κλείνοντας ωστόσο και οι δύο μάτια κι αυτιά στις αποδεδειγμένες δυνατότητες δημιουργικής δράσης των πλατειών.

Η γραμματική της αγανάκτησης λοιπόν εντάσσεται από το συντακτικό της εξουσίας στις παρυφές του θυμικού, παρουσιάζεται να κουβαλάει μπόλικο ressentiment αντί της θέλησης για δύναμη κι είναι συνυφασμένη με αντι-δράσεις αντί για δημιουργίες. Ως τέτοια απειλεί πολύ λιγότερο την εξουσία, γιατί πολύ απλά δεν μπορεί να αντιπαρατεθεί στην ουσία της πρώτης, που ορίζεται από την ίδια ως η παραγωγή οραμάτων, λογικών σχεδίων, δημιουργικών δράσεων κτλ. Ένα απλό μοντέλο της γραμματικής της αγανάκτησης σε διάφορες εκφάνσεις του είναι το εξής: Το συντακτικό της μιντιακής εξουσίας φροντίζει να αναπαράγει τη μούτζα σε φόντο την γαλανόλευκη ως την συμπυκνωμένη εικόνα της αγανάκτησης. Στη συνέχεια, το συντακτικό της διανοουμενίστικης εξουσίας αποκρυπτογραφεί την εικόνα αυτή ως ξεκάθαρο σήμα κίνδυνου για την δημοκρατία και τις κατακτημένες ελευθερίες. Τέλος, το συντακτικό της αριστερίστικης εξουσίας τείνει να θωρεί τις πλατείες ως ένα νεογέννητο το οποίο χωρίς τον απαραίτητο εμβολιασμό θα κολλήσει τις αρρώστιες του αυθορμητισμού ή μπορεί να αποδειχθεί τερατογέννεση.

Είναι επιτακτική η ριζική αμφισβήτηση αυτής της κοντόφθαλμης γραμματικής της αγανάκτησης με απότερο στόχο την καταστροφή του επιβαλλόμενου συντακτικού της εξουσίας. Αυτό μπορεί να γίνει – και ήδη γίνεται – με διάφορους τρόπους.

Ένας από αυτούς είναι η άμεση ανάδειξη και θεματοποίηση των νέων πολιτικών πρακτικών, της νέας πολιτικής κουλτούρας, της νέας πολιτικής ανθρωπολογίας που δημιουργεί η πλατεία. Εδώ και καιρό οι πρακτικές αυτές είναι το κυρίαρχο φαντασιακό ζητούμενο και λιγότερο η άμεση μάχη για το μεσοπρόθεσμο που πρέπει ωστόσο να κερδηθεί, έτσι ώστε να δοθούν οι απαραίτητες ανάσες και ωθήσεις στο πρώτο.

Δεύτερον, με την περαιτέρω ενσάρκωση και βαθύτερη θεσμοποίηση εννοιών όπως αυτές απαιτούνται και νοηματοδοτούνται καθημερινά από το κίνημα, όπως το δίκαιο και η δικαιοσύνη για παράδειγμα. Αντί λοιπόν να απορούμε για τα διαστρεβλωμένα αποτελέσματα της ηχούς της αγανάκτησης, πρέπει να γίνουν κινήσεις προς την κατεύθυνση της απόδοσης δικαιοσύνης άμεσα. Έτσι, το διαδεδομένο σύνθημα «κλέφτες, κλέφτες», το οποίο στην γραμματική της αγανάκτησης αποδίδεται σε μια αλόγιστη κι υπερβολική κατάχρηση του όρου, μπορεί να μετουσιωθεί σε συγκεκριμένες δράσεις τόσο για την τωρινή «δικαιοσύνη» και τις φυλακές όσο προς την θεσμοποίηση αμεσοδημοκρατικής δικαιοσύνης για τους «κλέφτες».

Τρίτον, και ίσως πιο σημαντικό, περισσότερο από αναγκαία δείχνει να είναι μια δημιουργική κι ουσιαστική αντιμετώπιση του φόβου τόσο ως άμεσο πρακτικό θέμα όσο κι ως γενικότερο ζήτημα στη σύγχρονη βιο-πολιτική. Στη γραμματική της αγανάκτησης ο φόβος αποτελεί ίσως το πιο κρίσιμο ουσιαστικό. Στο βαθμό που η αγανάκτηση περιγράφεται ως ένα κίνημα αντίδρασης και διαμαρτυρίας, ως ένα κίνημα του οποίου η πολυσυλλεκτικότητα ορίζεται κυρίως είτε ως «κίνδυνος εκτροπής» είτε ως ακίνδυνος χαβαλές, ο φόβος λειτουργεί εργαλειακά και κατευναστικά. Η γραμματική της αγανάκτησης τείνει να αναπαράγει τη λογική του φόβου, παρουσιάζοντας τις πλατείες ως αποτέλεσμα φοβισμένων από την προοπτική της φτώχειας κι αγανακτισμένων μαζών. Το συντακτικό της εξουσίας αντλεί όλη του τη δύναμη μέσα από αυτήν την εικόνα. Ωστόσο, στις αραβικές εξεγέρσεις ο φόβος δεν νικήθηκε από την πείνα, όπως συνηθίζεται να λέγεται, αλλά πολύ περισσότερο από την συλλογική συνειδητοποίηση πως δεν υπάρχει, πως δεν μπορεί να υπάρξει, πισωγύρισμα. Από εκείνη τη στιγμή ο φόβος άλλαξε στρατόπεδο κι έγινε όπλο των εξεγερμένων.

Όταν κανείς σταθεί στο κατώφλι της Ιστορίας, αυτό που τον κάνει να το διαβεί χωρίς να υπολογίζει τον φόβο, δεν είναι το σκοτάδι του υπογείου που μόλις άφησε πίσω του, αλλά το φώς που για πρώτη φορά αντικρίζει μπροστά του. Το Σύνταγμα στέκεται, γιατί ακροβατεί σε ένα τέτοιο κατώφλι. Μένει μονάχα να δούμε προς ποια πλευρά θα γύρει. Τα στοιχήματα φυσικά κι επιτρέπονται, αλλά απλά να θυμίσω πως οι αυτοεκπληρούμενες προφητείες έχουν πάντα υπερβολικά χαμηλές αποδόσεις.

φωτ.: Ελισάβετ Μωράκη

Να μη ζήσουμε σαν δούλοι (το εθνικό τραύμα)

Αναδημοσίευση από το vlemma.gr

H υπαγωγή της Ιρλανδίας στον μηχανισμό στήριξης του ΔΝΤ και της Ε.Ε. τραυματίζει την εθνική υπερηφάνεια των Ιρλανδών, αναφέρει η International Herald Tribune σε πρόσφατη εκτενή ανάλυση. Ο συντάκτης ανατρέχει στην ιστορία της χώρας στον 20ό αιώνα, από τους εκτελεσθέντες ηγέτες του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος, το 1916, και την ανακήρυξη του ελεύθερου ιρλανδικού κράτους το 1922, έως την ευφορία των χρηματαγορών για τον Κελτικό Τίγρη την περασμένη δεκαετία, και την έκρηξη της τραπεζικής και στεγαστικής φούσκας.

Οι Ιρλανδοί δεν ξεχνούν ποτέ τον βρετανικό ζυγό και τους σκληρούς αγώνες που έχουν δώσει για την εθνική τους ανεξαρτησία. Θυμούνται επίσης τη φτώχεια. Ο λιμός του 1840, η ενδημική φτώχεια, η διαρκής μετανάστευση και ο αδιάκοπος εθνικοαπελευθερωτικός αγώνας σημαδεύουν τη συλλογική μνήμη αυτού του μοναχικού λαού ποιητών και καλλιτεχνών στην ατλαντική άκρη.

Η υπαγωγή στη βοήθεια και τα κελεύσματα των ΔΝΤ-ΕΕ βιώνεται σαν τραύμα για την 60χρονη ιρλανδική δημοκρατία. Είναι δε σχεδόν βέβαιο ότι το κυβερνών κόμμα Fianna Fail, που συμμετέχει στην εξουσία αδιαλείπτως τις τελευταίες δεκαετίες, θα χάσει τις εκλογές.

Αναλόγως τραυματικά βιώνεται η υπαγωγή της Ελληνικής Δημοκρατίας στην τρόικα. Η Ελλάδα έχει ανάλογη ιστορία εθνικών αγώνων και φτώχειας με την Ιρλανδία ― και ποίησης και μοναχικότητας. Η ίδια η γένεση του νεότερου ελληνισμού βασίζεται στην έννοια της αντίστασης, της ανταρσίας, του αγώνα: τα ιδρυτικά πρόσωπα του νεότευκτου κρατιδίου είναι πρώτα πολεμιστές, επαναστάτες και μάρτυρες, και μαζί ποιητές και λόγιοι: Ρήγας, Αλ. Υψηλάντης, Καραϊσκάκης, Κολοκοτρώνης, Μακρυγιάννης, Κοραής, Σολωμός…

Η ίδρυση του κράτους, πριν από περίπου δύο αιώνες, όμως από επαναστάτες, συνοδεύεται από σχέσεις εξάρτησης και υποτέλειας προς το εξωτερικό, και από σχέσεις διαρκώς εμφιλοχωρούντος διχασμού και πελατειακότητας στο εσωτερικό. Ο ελληνισμός εντός του κρατιδίου συστέλλεται και διαστέλλεται διαρκώς πέριξ πολλαπλών αξόνων: εξάρτηση-ανεξαρτησία, συρρίκνωση-επέκταση, φτώχεια-ευημερία, ελλαδικότητα-διασπορά, νίκες-καταστροφές, υποταγή-αντίσταση, δημοκρατία-δικτατορία. Σε κάθε περίοδο εντούτοις, ακόμη και σε περίοδο καταστροφής ή κατοχής, η έγνοια για την ελευθερία και την ανεξαρτησία είναι πρωταρχική, η περηφάνια του λαού, που ξεσηκώθηκε εναντίον μακραίωνου κατακτητή και επεβίωσε και πρόκοψε, είναι η ιδρυτική και διαρκώς συνέχουσα ύλη των ανθρώπων που γεννιούνται και κατοικούν στον τόπο.

Το πιο επισκέψιμο εθνικό μνημείο του Δουβλίνου είναι η φυλακή όπου εκτελέστηκαν οι δώδεκα ηγέτες του απελευθερωτικού αγώνα του 1912. Ανάλογα μνημεία μαρτυρίου για την ελευθερία είναι διάσπαρτα σε όλη την Ελλάδα, από το 1821 ώς τις μέρες της χούντας ― παρότι δεν προσελκύουν τόσους πολλούς επισκέπτες πια, ίσως διότι η ελευθερία θεωρείται αυτονόητη στις μέρες μας. Δεν είναι. Η ελευθερία και η ανεξαρτησία, η αυτοδιάθεση, η αυτονομία και η αυτοβουλία ενός λαού δοκιμάζονται διαρκώς και διαρκώς κατακτώνται. Υπό αυτή την έννοια, η οικονομική αποτυχία της χώρας ― που δεν οφείλεται αποκλειστικά σε δικά μας σφάλματα― συνιστά μια καταστροφή της ελευθερίας και της ανεξαρτησίας, ή τουλάχιστον έναν σοβαρότατο κλονισμό τους, και πρώτος έσπευσε να το χαρακτηρίσει έτσι ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου, περίπου πριν από ένα χρόνο, όταν κανείς πολίτης δεν είχε ιδέα περί Μνημονίου και κηδεμονίας. Εξ ου και το διάχυτο αίσθημα ανημπόριας, ταπείνωσης, περιορισμού, που βιώνεται παράλληλα με τον φόβο της φτώχειας, με την ίδια τη φτώχεια, με την αδυναμία των πολιτών να διορθώσουν ή να ορίσουν τη μοίρα τους.

Την εντύπωση της υποτέλειας και τον τραυματισμό της εθνικής υπερηφάνειας εντείνουν διάφορες συμπεριφορές Ελλήνων αξιωματούχων ή Ευρωπαίων επιτρόπων. Οι Ελληνες υπουργοί που κρύβονται πίσω από διατάξεις του Μνημονίου για να δικαιολογήσουν την έλλειψη διαπραγμάτευσης, η αλαζονεία τους ακόμη και αυτή την τραγική στιγμή, τα ψεύδη και οι παλινωδίες εντείνουν την εθνική ντροπή. Η εκτενής ατιμωρησία φοροφυγάδων και εισφοροφυγάδων, η αδράνεια και η μη επιβολή του νόμου, επίσης, Η εικόνα της Βουλής που σέρνεται από Εξεταστική σε Εξεσταστική, χωρίς ποτέ να τιμωρείται κανείς, τροφοδοτεί επίσης την πικρία, την οργή και την απογοήτευση. Ο αστεϊσμός του επιτρόπου Ολι Ρεν ενώπιον του εθνικού κοινοβουλίου, ότι χάνει το ποδόσφαιρο της Κυριακής για να ασχοληθεί με την προβληματική Ελλάδα, ήταν επίσης δείγμα ιταμής συμπεριφοράς έναντι ενός ολόκληρου λαού που υποφέρει.

Η κατάρρευση των δημοσιονομικών και η πτώση της ανταγωνιστικότητας είναι γεγονότα αδιαμφισβήτητα. Ωστόσο η εσπευσμένη υπαγωγή στα κελεύσματα του Μημονίου, υπό όρους επαχθείς, που θέτουν την εθνική κυριαρχία ως εμπράγματη ασφάλεια, που παραπέμπουν τον δανεισμό στο βρετανικό δίκαιο και απαγορεύουν άλλη διαχείριση του χρέους, είναι υπαγωγή της Ελληνικής Δημοκρατίας σε κηδεμονία. Πολύ περισσότερο που αυτή η υπαγωγή επιβάλλει αλλεπάλληλα σκληρά μέτρα λιτότητας, χωρίς ορατό τέλος, και ριζική αναδιάρθρωση της νομοθεσίας που διέπει την εργασία και την κοινωνική μέριμνα· ουσιαστικά, απορρύθμιση της εργασίας και απίσχναση του κοινωνικού κράτους.

Η ελληνική κυβέρνηση δι’ αιφνιδιασμού κατάφερε να εξασφαλίσει όχι μόνο την οριακή πλειοψηφία για την υπερψήφιση του Μνημονίου, αλλά και την παγωμένη ανοχή του σοκαρισμένου πληθυσμού, μεγάλου μέρους του τουλάχιστον, εφόσον το Μνημόνιο παρουσιάστηκε ως μοναδική λύση σωτηρίας, μετά τις προεκλογικές ψευδείς υποσχέσεις, τον προϋπολογισμό παροχών, την πολύμηνη ολιγωρία και τους λεονταρισμούς που οδήγησαν σε σφοδρή κρίση δανεισμού.

Οι πολίτες ενοχοποιήθηκαν για την κρίση, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο: κάθε επαγγελματική και κοινωνική ομάδα στρέφεται διαδοχικά εναντίον της άλλης, και όλοι απομένουν κερματισμένοι, μόνοι, χωρίς φρόνημα, χωρίς αλληλεγγύη, χωρίς ελάχιστο κοινό στόχο και ελπίδα. Ενας λαός όμως διαιρεμένος, ψυχικά διχασμένος, εθνικά ταπεινωμένος, και επιπλέον φτωχός και έμφοβος, δεν μπορεί να ανακάμψει. Απαιτείται επειγόντως αναστροφή: ανάκτηση της περηφάνιας. Φτωχοί μπορούμε να ζήσουμε, να μη ζήσουμε όμως σαν δούλοι.

Η Αθήνα στη σκιά του Βερολίνου

Του Σταύρου Λυγερού. Εφημ. Επενδυτής,11.12.2010

Μπορεί η Τρόϊκα να εκφράζει αισιοδοξία και η κυβέρνηση Παπανδρέου να δηλώνει ότι θα υλοποιήσει το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής, αλλά είναι ορατό δια γυμνού οφθαλμού ότι η συνταγή δεν βγαίνει. Τα απαγορευτικά επιτόκια αποδεικνύουν ότι οι διεθνείς επενδυτές αμφιβάλλουν για την ικανότητα της εφαρμοζόμενης θεραπείας να αποτρέψει τη χρεοκοπία. Το γεγονός αυτό καθιστά όνειρο απατηλό την εκτίμηση ότι το 2011 η Ελλάδα θα δανεισθεί από τις Αγορές.

Αυτός είναι ο λόγος που Τρόϊκα έχει αποφασίσει να επιμηκύνει την αποπληρωμή των 110 δις. Το Βερολίνο προβάλει ακόμα κάποιες αντιστάσεις, αλλά όλα δείχνουν ότι πρόκειται για μάχη οπισθοφυλακών. Η συζητούμενη επιμήκυνση θα δώσει μία ανάσα. Ταυτοχρόνως, όμως, θα επιμηκύνει και το καθεστώς διεθνούς οικονομικού ελέγχου μ’ όλες τις πιέσεις για συνέχιση της πολιτικής του αποπληθωρισμού. Σε συνθήκες παρατεταμένης ύφεσης, όμως, η προσπάθεια μείωσης του ελλείμματος μ’ αυτό τον τρόπο είναι σχεδόν καταδικασμένη να αποτύχει, αφού προηγουμένως θα έχει αφήσει πίσω της οικονομικά και κοινωνικά ερείπια.

O Orban εξοργίζει τον στρεψόδικο Economist

Διαφωτιστικό case study της περίπτωσης της υπερχρεωμένης Ουγγαρίας υπό την κυβέρνηση του Viktor Orban.

Γράφει η mafalda, στο inprecor.gr

«Ξεπέρασε τα όρια ο Orban» ολοφύρεται σε πρόσφατο άρθρο του, στο τεύχος της 25ης Νοεμβρίου, το γνωστό, παγκόσμιας εμβέλειας, περιοδικό The Εconomist. Ο λόγος για τον Ούγγρο πρωθυπουργό και την κυβέρνησή του δεξιού κόμματος Fidesz, οι οποίοι αναδείχτηκαν δημοκρατικότατα κυρίαρχοι της πολιτικής σκηνής της χώρας στις εκλογές του Μαϊου καταλαμβάνοντας τα 2/3 της βουλής, σαρώνοντας τους Σοσιαλιστές, οι οποίοι είχαν συνάψει συμφωνία για χορήγηση 20 δισεκατομμυρίων ευρώ με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και την ΕΕ, πριν από περίπου 8 χρόνια. To περιοδικό παρομοιάζει τον Orban με τον Hugo Chavez στη Βενεζουέλα, προφανώς, με μοναδικό κοινό στοιχείο, ότι ο καθένας από διαφορετική ιδεολογική και πολιτική αφετηρία και προφανώς με διαφορετικούς στόχους, επέλεξαν σε διαφορετικές χρονικές στιγμές και με διαφορετικές αφορμές, να θέσουν ένα όριο στην καταλήστευση του πλούτου της χώρας τους από ξένα κεφάλαια και τους ντόπιους συνεργάτες τους και στην εξαθλίωση των λαών τους.

Η οφθαλμοφανής αυτή παραχάραξη, όμως, δεν φαίνεται να πτοεί τον Economist, ο οποίος εξαπολύει μία ακόμη σφοδρή επίθεση κατά της νεοεκλεγείσας πολιτικής ηγεσίας της Βουδαπέστης. Πρόκειται για το πολλοστό κρούσμα επίθεσης των μεγάλων ΜΜΕ και του διεθνούς Τύπου κατά της Ουγγαρίας και των επιλογών του κυβερνόντος κόμματος, οι οποίες δεν συνάδουν με τα σχέδια, τους στόχους και τα συμφέροντα που εκφράζουν το ΔΝΤ και η ΕΕ, οι διεθνείς Οίκοι Αξιολόγησης και όλα εκείνα τα συμφέροντα που κρύβονται πίσω από τη νεφελώδη ονομασία «δανειστές, ή πιστωτές ή επενδυτές».

Μέσα σε ένα σύντομο, πλην εξαιρετικά ειρωνικό άρθρο, το περιοδικό, με αφορμή τη συρρίκνωση της δικαιοδοσίας και της ισχύος μιας ανεξάρτητης αρχής, μιας αρχής μη εκλεγμένης αποτελούμενης από υψηλόμισθους τραπεζίτες και ειδικούς οικονομολόγους, της αρχής του Οικονομικού Συμβουλίου, βάλλει κατά της ουγγρικής κυβέρνησης, μιλώντας, λίγο πολύ, για κατάλυση της αστικής δημοκρατίας, από ένα κόμμα που έχει, επαναλαμβάνουμε, εκλεγεί με μεγάλη πλειοψηφία μόλις πριν από έξι μήνες! Και προφανώς η επιλογή της χρονικής συγκυρίας δεν είναι ούτε τυχαία ούτε αθώα, αφού η μία μετά την άλλη οι χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας, μετά την Ελλάδα και προσφάτως την Ιρλανδία, πιέζονται ασφυκτικά προκειμένου να υποχρεωθούν να αποδεχτούν «μηχανισμού στήριξης» και «μνημόνια» με ό,τι αυτό συνεπάγεται…

Αποκάλυψη: Η Τουρκία απαιτεί το Αιγαίο εκτός Διεθνούς Δικαίου και η Ελλάδα υποχωρεί

Η Τουρκία απαιτεί α-λα-καρτ οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο, με διμερείς διαπραγματεύσεις, πέραν των προβλέψεων του Διεθνούς Δικαίου. Η ελληνική κυβέρνηση τηρεί υποχωρητική στάση και ολιγωρεί. Σοβαρές ενδείξεις για πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και αερίου στο Αιγαίο.

Των Σταύρου Λυγερού και Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου. Από τον «Κόσμο του Επενδυτή», 27.11.2010.
Για “πληροφορίες που τα συμφέροντα της Ελλάδας επιβάλλουν να τηρηθούν απόρρητες απέναντι σε ξένη κυβέρνηση και υπονόμευσαν τη διπλωματική προσπάθεια της χώρας” κάνει λόγο το Υπουργείο Εξωτερικών σε προχθεσινή του ανακοίνωση.

>> Η ανακοίνωση του Υπουργείου και η απάντηση των δημοσιογράφων παρατίθενται αυτούσια στο τέλος του παρόντος δημοσιεύματος.

Σε πολύ πιο προχωρημένο στάδιο απ’ ότι αναγνωρίζει δημοσίως η κυβέρνηση Παπανδρέου βρίσκονται οι διαπραγματεύσεις Ελλάδας-Τουρκίας για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στο Αιγαίο και στην ανατολική Μεσογείου. Αυτό τουλάχιστον προκύπτει από πρόσφατο (1η Νοεμβρίου 2010) άκρως απόρρητο έγγραφο της Δ1 Διεύθυνσης του Υπουργείου Εξωτερικών (ΟΗΕ, Διεθνείς Οργανισμοί και Διασκέψεις), τα κυριότερα αποσπάσματα του οποίου δημοσιεύουμε παρακάτω. 

Το έγγραφο με τίτλο «Απεικόνιση των ορίων της ελληνικής υφαλοκρηπίδας στην ανατολική Μεσόγειο» έχει αποδέκτη τον Α’ Γενικό Διευθυντή (αρμόδιος για τις Πολιτικές Υποθέσεις) κ. Τρύφωνα Παρασκευόπουλο και κοινοποιείται στο γραφείο του υπουργού κ. Δημήτρη Δρούτσα. Συντάχθηκε για να απαντήσει σε ερωτήματα που έχουν εγερθεί στην πορεία των ελληνοτουρκικών διερευνητικών επαφών, γεγονός που επιτρέπει την εξαγωγή συμπερασμάτων για τη βάση και το περιεχόμενο των διμερών διαπραγματεύσεων.

Οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας α-λα-καρτ

Η πρώτη αποκάλυψη είναι ότι η τουρκική πλευρά απαιτεί η διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας στην ανατολική Μεσόγειο να είναι ξεχωριστή από τη διαπραγμάτευση για την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας του Αιγαίου. Δεν πρόκειται για διαδικαστικό ζήτημα. Ουσιαστικά, η Άγκυρα επιχειρεί να αποσυνδέσει το νησιώτικο σύμπλεγμα του Καστελορίζου από τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα και να το εμφανίσει σαν αποκομμένες νησίδες, οι οποίες επικάθηνται σε τουρκική υφαλοκρηπίδα, προκειμένου να αμφισβητήσει το νομικό δικαίωμα αυτών των νησιών να έχουν δική τους υφαλοκρηπίδα και Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ).
Ας σημειωθεί ότι η γεωγραφική θέση του Καστελορίζου και της Στρογγύλης επηρεάζει καθοριστικά τα όρια της υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ στην ανατολική Μεσόγειο. Για την ακρίβεια (όπως φαίνεται και στον συνημμένο χάρτη) επιτρέπει στην Ελλάδα να διεκδικήσει την εκμετάλλευση μίας μεγάλης θαλάσσιας έκτασης, στο υπέδαφος της οποίας υπάρχουν σοβαρότατες ενδείξεις πως υπάρχουν πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου.

Το εν λόγω έγγραφο εκφράζει κατηγορηματική αντίθεση στο ενδεχόμενο ξεχωριστής διαπραγμάτευσης για την υφαλοκρηπίδα του Αιγαίου και της ανατολικής Μεσογείου. Πηγές που είναι σε θέση να γνωρίζουν, ισχυρίζονται ότι η κατηγορηματική αυτή θέση, όπως και μία σειρά ακόμα θέσεις που εκφράζονται στο έγγραφο έχουν ενοχλήσει το γενικό διευθυντή πολιτικών υποθέσεων και το γενικό γραμματέα του υπουργείου Εξωτερικών κ. Ιωάννη-Αλέξιο Ζέππο. Σύμφωνα πάντα με τις ίδιες πληροφορίες, οι δύο ανωτέρω αξιωματούχοι ήθελαν ανεπίσημες απαντήσεις κι όχι μία αναλυτική έγγραφη και τεκμηριωμένη απάντηση, η οποία εκ των πραγμάτων δημιουργεί υπηρεσιακό προηγούμενο. Αυτό δεν θα είχε σημασία εάν η ελληνική πλευρά ήταν αποφασισμένη να απορρίψει κατηγορηματικά την τουρκική απαίτηση για ξεχωριστή διαπραγμάτευση, όπως και άλλες απαιτήσεις. Καλό θα ήταν επ’ αυτού να υπάρξει επίσημη απάντηση από το υπουργείο Εξωτερικών.

Από το κείμενο εμμέσως πλην σαφώς τεκμαίρεται ότι η όλη διαπραγμάτευση διεξάγεται επί της βασικής διεκδίκησης της Τουρκίας, που είναι η άρνηση αναγνώρισης του δικαιώματος των νησιών να έχουν υφαλοκρηπίδα/ΑΟΖ. Η Άγκυρα επιδιώκει να επιβάλλει ως βάση της διαπραγμάτευσης την αρχή της “ευθυδικίας”, η οποία παρακάμπτει τις γενικές αρχές του Δικαίου της Θάλασσας. Το έγγραφο δίνει τεκμηριωμένη απάντηση, επικαλούμενο την υφιστάμενη νομολογία και τις διαφοροποιήσεις που έχουν σημειωθεί στον τρόπο αντιμετώπισης τέτοιων ζητημάτων από το Διεθνές Δικαστήριο.

Προτεκτοράτο του Club Berlin η Ελλάδα

Από το περιοδικό Der Spiegel. Eλληνική δημοσίευση sofokleous10.gr

Έτος 2013: Η Ελλάδα ολοκληρώνει με επιτυχία το σχέδιο σταθεροποίησης, το πρωτογενές έλλειμμα μηδενίζεται και το χρέος βρίσκεται, σύμφωνα με τις ίδιες τις προβλέψεις του σχεδίου σταθεροποίησης, κάπου μεταξύ 140-150% του ΑΕΠ. Η οικονομία έχει βγει από την ύφεση, αλλά δεν έχει «απογειωθεί» για να στηρίξει την εξυπηρέτηση τόσο υψηλού χρέους. Οι αγορές αρνούνται να αναχρηματοδοτήσουν το τεράστιο ελληνικό χρέος. Ποιο είναι το «Σχέδιο Β» της Ευρώπης;

Το σχέδιο που άφησε να διαρρεύσει η κυβέρνηση του Βερολίνου στο “Spiegel” και δημοσιεύθηκε στη χθεσινή έκδοση του έγκυρου γερμανικού περιοδικού δίνει τη λύση που θα ήθελε να επιβάλει η γερμανική κυβέρνηση: ελεγχόμενη χρεοκοπία! Ελεγχόμενη χρεοκοπία, συνδυαζόμενη με ανεξέλεγκτη εκχώρηση εθνικής κυριαρχίας σε ένα νέο κλαμπ πιστωτών, μετά τα κλαμπ του Λονδίνου και του Παρισιού, το «Κλαμπ του Βερολίνου», που προς το παρόν οι Γερμανοί δεν έχουν αποφασίσει αν θέλουν να απαρτίζεται μόνο από χώρες της Ευρωζώνης, ή αν θα περιλάβει χώρες από το G20.

Πολ Κρούγκμαν: Η Ελλάδα και ο Νότος ίσως φύγουν από το ευρώ

Από την Ελευθεροτυπία. Γράφει ο Μωυσής Λίτσης.

Σε τηλεφωνική του συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στο φύλλο της προηγούμενης Παρασκευής της ιταλικής οικονομικής εφημερίδας Il Sole 24 Ore», ο νομπελίστας Αμερικανός οικονομολόγος Πολ Κρούγκμαν υποστηρίζει ότι η Ελλάδα αλλά και άλλες χώρες ίσως εξαναγκαστούν να εγκαταλείψουν το ευρώ.

«Δεν θα μου προκαλούσε έκπληξη αν μία ή δύο χώρες εξαναγκάζονταν να το εγκαταλείψουν», τονίζει ο γνωστός οικονομολόγος, απαντώντας στο ερώτημα αν πρόκειται για κρίση του ευρώ ή για μία κρίση χρέους που αφορά ορισμένες χώρες όπως η Ελλάδα και η Ισπανία. «Δεν πιστεύω ότι το ευρώ είναι καταδικασμένο να αποτύχει», επισημαίνει ο Κρούγκμαν, ο οποίος θεωρεί ότι η Ελλάδα θα υποστεί αποπληθωριστικές πιέσεις τα επόμενα 5 χρόνια, καθώς οι τιμές και οι μισθοί είναι ιδιαιτέρως υψηλοί σε σχέση με την υπόλοιπη ευρωζώνη και είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί λύση με τέτοιο επίπεδο χρέους.

James Galbraith: Με ποια Ευρώπη θα τσακίσουμε τις χρηματαγορές;

O επιφανής οικονομολόγος James K. Galbraith, σύμβουλος του Γ. Παπανδρέου κατά τις επαφές του με το ΔΝΤ, τον Ιανουάριο 2010, περιγράφει το ευρωπαϊκό αδιέξοδο και προτείνει λύσεις εξόδου από την κρίση.

Ο Γ. Παπανδρέου προφανώς δεν εισάκουσε τις συμβουλές του Galbraith, όπως και του Stieglitz. Ωστόσο παραμένει μεγάλη η αξία της μαρτυρίας του φιλελεύθερου, αλλά όχι και αριστεριστή, Galbraith, και η αξία των σχεδόν ριζοσπαστικών προτάσεών του για τιθάσευση των αγορών από τα κράτη.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημ. Le Monde Diplomatique, 06.06.2010, και ελλην. μετάφρασή του στην Ελευθεροτυπία.

[…] Η Ευρώπη κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες για τη δημιουργία μιας «ενιαίας αγοράς», χωρίς ωστόσο να εξασφαλίσει στον εαυτό της τα μέσα για να την ελέγξει. Επιπλέον, αποφάσισε ότι η ΕΚΤ δεν θα τροφοδοτούσε το σύστημα με επιπλέον ποσότητες χρήματος που θα δημιουργούσε. Με αυτόν τον τρόπο δημιούργησε αγορές ισχυρότερες από τα κράτη και κράτη καταχρεωμένα, τα οποία παραπαίουν στο χείλος της χρεοκοπίας. […]

[…] Μια επιθετική ρύθμιση θα μπορούσε να συνίσταται στην απαγόρευση σε κάθε ευρωπαϊκή χρηματοοικονομική οντότητα να κερδοσκοπεί πάνω στο κρατικό χρέος των χωρών μελών της Ενωσης χρησιμοποιώντας τα CDS, αναγκάζοντας τους πιο μανιώδεις κερδοσκόπους να εξοριστούν σε φορολογικούς παραδείσους. Οσο για τις τράπεζες που θα χρεοκοπούσαν εξαιτίας των -ακάλυπτων ή καλυμμένων- στοιχημάτων τους, θα μπορούσαν να επιταχθούν και να εθνικοποιηθούν. Θα μπορούσε δε να θεσπιστεί ένας ευρωπαϊκός φόρος επί των υπεραξιών υπό την αιγίδα των εθνικών κυβερνήσεων. Θα έπρεπε επίσης να καθιερωθεί και ένας φόρος επί των χρηματοοικονομικών συναλλαγών(σημ. 2) -όσο κι αν δεν αποτελεί πανάκεια, η καθιέρωσή του έχει καθυστερήσει εντυπωσιακά. Κι αν χρειαστεί, ας ξανακάνει την εμφάνισή του ο έλεγχος της ροής των κεφαλαίων για να σταματήσει η μετάδοση του κερδοσκοπικού χρηματοοικονομικού πυρετού: αυτή η προοπτική δεν πρέπει να μας ενοχλεί καθόλου. Τα κράτη δεν έχουν την πολυτέλεια να χάσουν τη μάχη ενάντια στις χρηματαγορές. Από τη νίκη τους εξαρτάται η επιβίωση ενός στοιχειωδώς πολιτισμένου συστήματος. […]

Ετιέν Μπαλιμπάρ: Κρίση της Ευρώπης, τέλος της Ευρώπης; Έξι θέσεις

Ο Γάλλος φιλόσοφος Ετιέν Μπαλιμπάρ γράφει για την κρίση της Ευρώπης, με αφορμή την ελληνική κρίση. Ο Μπαλιμπάρ θα μιλήσει στην Αθήνα, τη Δευτέρα 17 Ιουνίου (βλ. Ημερολόγιο, στην παράπλευρη στήλη). Το κείμενό του δημοσιεύεται στα Ενθέματα της εφημ. Αυγή, μαζί με τα Εισαγωγικά Ερωτήματα, που έγραψε ειδικά για την ελληνική έκδοση.

Η κρίση της ελληνικής οικονομίας εγγράφεται σε μια συγκυρία βίαιης απορρύθμισης (αλλά όχι και κατάρρευσης) του παγκόσμιου καπιταλισμού· η ελληνική κρίση, ως συνέπεια των εγγενών αδυναμιών που σηματοδοτεί, θέτει το ερώτημα της ίδιας της ύπαρξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως πολιτικού μορφώματος και προγράμματος. Είτε η Ευρωπαϊκή Ένωση θα βρει το δρόμο μιας επανίδρυσης που αφορά την αλληλεγγύη μεταξύ των μελών της, το στίγμα των θεσμών της, τη θέση της μέσα στον κόσμο· είτε θα γίνει το παιχνίδι δυνάμεων που την ξεπερνούν και όμηρος των ίδιων των εσωτερικών της συγκρούσεων που θα την οδηγήσουν στη διάλυση.

Η μακρά κρίση της Ευρώπης

O κορυφαίος Γάλλος οικονομολόγος Michel Aglietta, εκ των ελαχίστων που πρόβλεψαν την κρίση του 2008, γράφει στην εφημ. Le Monde για την οικονομική κρίση και τις δομικές αδυναμίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Ελληνική μετάφραση: Ενθέματα, εφημ. Αυγή. (Στα ελληνικά κυκλοφορεί το βιβλίο του Οικονομική κρίση, εκδ. Πόλις)

Όταν επιβάλλουν στην Ελλάδα μια συντριπτική λιτότητα και προσποιούνται ότι θα τα καταφέρει ολομόναχη σε ένα πλαίσιο εσωτερικής ύφεσης, πιθανής αποπληθωριστικής πορείας και, στην καλύτερη περίπτωση, ασθενικής ευρωπαϊκής μεγέθυνσης, εγκαθιστούν μια βραδυφλεγή βόμβα που μπορεί να κοστίσει πανάκριβα σε ολόκληρη την Ευρώπη.

Η έλλειψη πολιτικού θάρρους και κυρίως ο εγκλωβισμός της Γερμανίας στον λαμπρό της εγωισμό την οδήγησαν να διακηρύσσεται επί μήνες: «Όχι χρεοκοπία, όχι διάσωση, όχι έξοδος από την Οικονομική και Νομισματική Ένωση». Όμως, η πιο συνετή πολιτική απάντηση, άρα και η πιο λογική στην καρδιά μιας παγκόσμιας κρίσης, αλλά επίσης και η πιο δίκαιη, θα ήταν να είχε αναγνωρισθεί η ανάγκη αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους και να είχε οργανωθεί ένα σχέδιο από το τελευταίο τρίμηνο του 2009. Διότι ένα σχέδιο αναδιάρθρωσης επιτρέπει να μειωθεί το κόστος μιας χρεοκοπίας αν προκύψει.

Οι πλούσιοι δεν θα πληρώσουν φόρους, άρα θα πληρώσουν οι εργαζόμενοι (ή: τράπεζες εναντίον ανθρώπων)

Ενδελεχής και οξυδερκής ανάλυση της “Ελληνικής κρίσης” από τον επιφανή Αμερικανό οικονομολόγο και αναλυτή Michael Hudson.
Ελληνική μετάφραση από το μπλογκ Chomsky Speaks Greek.

Οι οικονομικοί κύκλοι της Αμερικής χρησιμοποιούν το παράδειγμα της Ελληνικής κρίσης και της ομοιότητες της Ελληνικής οικονομίας με αυτή των ΗΠΑ επιδιώκοντας της μείωση των δημοσίων δαπανών στις ΗΠΑ. Από την άλλη πλευρά οι Έλληνες διαδηλωτές αντιστέκονται στην μείωση των δημοσίων δαπανών και στην βαριά φορολόγηση των εργαζομένων υποστηρίζοντας ότι οι θυσίες τους γίνονται προς όφελος των ελληνικών και ξένων τραπεζών.

Οι Έλληνες διαδηλωτές έχουν απόλυτο δίκιο. Στην πραγματικότητα η χρηματοδότηση της Ελλάδας από την ΕΕ δεν είναι τίποτα άλλο από ένα σχέδιο το οποίο θα εξασφαλίσει ότι η Ελλάδα θα μπορέσει να ξεπληρώσει τα δάνεια (ομόλογα) που πήρε τους τελευταίους μήνες με απαράδεκτα υψηλά επιτόκια (μετά τις συνεχές υποβαθμίσεις της ελληνικής οικονομίας από τα χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα αξιολόγησης).

Το κόστος του απαράδεκτου αυτού δανεισμού καλούνται να πληρώσουν οι Έλληνες φορολογούμενοι (και οι Ευρωπαίοι) με αύξηση της φορολογίας, μείωση των μισθών, ξεπούλημα του δημοσίου τομέα κλπ. Οι κάτοχοι των ελληνικών ομολόγων (τράπεζες, χρηματοπιστωτικά ινστιτούτα και ευρωπαϊκές κυβερνήσεις) θα εξασφαλίσουν τα κέρδη τους και τα μπόνους των υψηλόβαθμων στελεχών τους. Συνάμα η χρεοκοπία της Ελλάδας δεν είναι σίγουρο ότι θα αποφευχθεί αλλά μέχρι αυτό να γίνει οι “επενδυτές” θα έχουν μετατρέψει τους τόκους των δανείων σε σταθερά κεφάλαια (γη, ιδιοκτησία και ελληνικές επιχειρήσεις του δημοσίου).

Γεωπολιτική στον 21o αιώνα: Δυσχέρειες και Κίνδυνοι

O διεθνούς φήμης καθηγητής Συγκριτικού Δικαίου και ακαδημαϊκός σερ Βασίλης Μαρκεζίνης στις 11.05.2010 έδωσε μια διάλεξη στην Ακαδημία Αθηνών, με θέμα “Γεωπολιτική στον 21o αιώνα: Δυσχέρειες και Κίνδυνοι”. Από αυτή τη σημαντική ομιλία, που συνοψίζει εν πολλοίς την γεωπολιτική ανάλυση του Β. Μαρκεζίνη, δημοσιεύουμε μια εκτενή περίληψη, βασισμένη σε απομαγνητοφώνηση του politicon.gr.

[…] H διευρωπαϊκή ισορροπία θα επιτευχθεί μόνον εφόσον η Ευρώπη απελευθερωθεί πλήρως από την αμερικανική επιρροή, κάτι το οποίο, όμως, ΔΕΝ σημαίνει ότι η Ευρώπη οφείλει εφεξής να υιοθετήσει έκδηλα και έμπρακτα εχθρική στάση απέναντι στις ΗΠΑ. Παν άλλο. Πολυγαμικότητα κηρύσσω ―στην πολιτική, εννοείται― και όχι μονογαμικότητα.
Για να ανακαλύψουμε τους στόχους της Ρωσίας, τα θεμιτά συμφέροντά της, καθώς και τους τρόπους επίτευξής τους, θα ήταν ίσως πιο ευφάνταστο να στραφούμε εφεξής όχι απλώς στη γεωγραφία, ή στις πραγματικές ή υποθετικές στρατιωτικές απειλές που σχετίζονται με τη γεωγραφία, αλλά στην εντεινόμενη σύμπτωση οικονομικών αναγκών και συμφερόντων.

Σε μια εποχή, λοιπόν, που η Αμερική βρίσκεται αντιμέτωπη με πάμπολλα προβλήματα και η Κίνα δεν έχει ακόμη εδραιώσει τη θέση της ως υπερδύναμη, μοιάζει να έχει έλθει η κατάλληλη στιγμή για τους Ευρωπαίους να προσεγγίσουν τη Ρωσία ― την οποία, προσωπικά, ως μελετητής της ρωσικής κουλτούρας, αρχιτεκτονικής, λογοτεχνίας και θρησκείας, θεωρώ μέρος της ευρωπαϊκής πολιτισμικής κληρονομιάς. Η στάση αυτή θα ευνοούσε περαιτέρω την επιδίωξη οικονομικής συνεργασίας εντός της ευρύτερης περιοχής της Ευρώπης, αμοιβαίων παραχωρήσεων μεταξύ των δύο ομάδων που δίνουν στους Ρώσους οικονομικό έρεισμα στις αγορές της Δύσης, καθώς και πρόσβαση σε τεράστιους ενεργειακούς και ορυκτούς πόρους.

Για όσους από εμάς πιστεύουν ότι η ΕΕ χρειάζεται τη ρωσική ενέργεια και ότι η Ρωσία χρειάζεται νέες αγορές και μεγαλύτερη εισροή επιχειρηματικών κεφαλαίων, οι «παραπληρωματικές» αυτές ανάγκες θα ευνοήσουν τη σύναψη στενότερων δεσμών. Δεν πρόκειται για ιμπεριαλισμό, νεοϊμπεριαλισμό ή πολιτική αλληλοβοήθειας, αλλά για μια πολιτική βασισμένη στην ιδέα μιας συναλλαγής που δομείται πάνω στην κοινότητα συμφερόντων και στις αλληλεπικαλυπτόμενες πολιτισμικές κληρονομιές.

Greece is a microcosm of a modern class war rarely reported as such

Ο πολυβραβευμένος δημοσιογράφος και ντοκιμαντερίστας John Pilger γράφει αποκαλυπτικά, ωμά, για την ελληνική κρίση στη βρετανική επιθεώρηση New Statesman.

The heresy of Greece is that the uprising of its ordinary people provides an authentic hope unlike that lavished upon the warlord in the White House.

What makes Greece different is that it has experienced, within living memory, invasion, foreign occupation, military dictatorship and popular resistance. Ordinary people are not cowed by the corrupt corporatism that dominates the European Union. The right-wing government of Kostas Karamanlis that preceded the present Pasok (Labour) government of George Papandreou was described by the sociologist Jean Ziegler as “a machine for systematically pillaging the country’s resources”.

The crisis that has led to Greece’s “rescue” by European banks and the International Monetary Fund is the product of a grotesque financial system that itself is in crisis. Greece is a microcosm of a modern class war rarely reported as such, but waged with all the urgency of panic among the imperial rich.

Beyond the door marked “Austerity”

O Paul Mason, oικονομικός συντάκτης του BBC, αναλύει την κρίση της Ευρώπης, στο New Statesman.

Europe has become the weak link in the global economy. In the next phase of the world economic crisis, the euro will either consolidate or collapse. And with it, we face the looming prospect of social unrest.

When it gets dark, Exarchia Square in Athens comes alive with the murmur of drug dealers. Students wander past them, deep in political argument. Posters denounce capitalism; graffiti denounces the police harassment that has intensified since the general strike on 5 May. Exhausted riot cops lounge on street corners.

This is the civilisation the European Union was created in order to build: layered, tribal, intensely urban, sporadically violent, intellectual, tolerant and – until now – resilient. Today, it faces its biggest challenge yet. For Europe has become the weak link in the world economy.

As China has boomed to busting point, and a trillion-dollar fiscal stimulus has pushed the US towards a weak recovery, events have forced the eurozone through a door marked “Austerity”. In the next phase of the global crisis, which we are about to enter, the eurozone will either consolidate or collapse. And it will test Europe’s distinctive social model to breaking point.

Μια ρωγμή που διευρύνεται

Του ΣΠΥΡΟΥ ΛΑΠΑΤΣΙΩΡΑ απο την Αυγή

Στη Σύνοδο Κορυφής του Φεβρουαρίου, για πρώτη φορά διαπιστώθηκε μία ρωγμή στην υπεράσπιση του Συμφώνου Σταθερότητας και γενικότερα της νεοφιλελεύθερης αρχιτεκτονικής της Ευρώπης. Την περασμένη Κυριακή, 8/5, αυτή διευρύνθηκε περισσότερο. Με αντιφατικό τρόπο, όπως αναγκαία συμβαίνει όταν συγκρούεται μία θρησκευτικού τύπου ιδεοληψία με τα γεγονότα.

Η δυναμική διεύρυνσης της ρωγμής βρίσκεται στην αντίσταση που προβάλλει η πραγματικότητα στην ιδεοληψία που εκδηλώνει μεγάλο τμήμα της ιθύνουσας τάξης στην Ευρώπη. Στη βία που συνεπάγεται η επιβολή μίας πολιτικής η οποία ναι μεν ανταποκρίνεται στο ιδεώδες της αλλά βρίσκεται σε σύγκρουση, θα έλεγα, με τη «λογική της κατάστασης».

Όταν την Παρασκευή, 6/5, τέθηκε έμπρακτα το ζήτημα της σταθερότητας του χρηματοπιστωτικού συστήματος της Ευρώπης, προφανώς με διεθνείς συνέπειες και ακόμη περισσότερο άρχισε να εκδηλώνεται αμφισβήτηση της σταθερότητας και της ίδιας της ύπαρξης του ευρώ, εσπευσμένα και άμεσα, με παρέμβαση και των ΗΠΑ, πάρθηκαν αποφάσεις, σε πολύ πυκνό χρόνο, που δείχνουν την έκταση της διεύρυνσης της ρωγμής.

The Balkans are in need of a modern paradigm

Η οικονομική κρίση στην Ελλάδα, η συνεχιζόμενη αστάθεια των βαλκανικών χωρών και οι ηγεμονικές φιλοδοξίες της Τουρκίας. Ο Αποστόλης Φωτιάδης* περιγράφει το μεταίχμιο των Βαλκανίων και τις πιθανότητες ανακατατάξεων στην Ευρώπη.

Τhe European unification project has reached a Rubicon. The monetary union has failed to overcome its first crisis without major damage, both in currency and political terms. The ‘markets’ and European citizens know that the still vibrant European countries, Germany at the core, are not prepared to compromise their chances for standing up to the challenges of the new era in order to prolong the ‘slow death’, as Soros characterised Greece’s tragedy, of their messy and defaulting south-eastern partners.

For the Balkans the price will be enormous. European enlargement will slow down and the European perspective, that together with a lot of easy cash appeased ethnic conflict in the region during the last ten years, will fade. On top of this the impact of the Greek crisis will lay severely on the region. The Greek banking sector, key actor for providing with cash the development plans of Balkan neighbours, is now choking. Standards and Poors downgraded again some days ago four major Greek banks that hold a brave share of the banking sector in the Balkans.

Χέλμουτ Σμιτ: Ανίκανη η Ε.Ε. μπροστά στην ελληνική κρίση

Χέλμουτ Σμιτ, πρώην καγκελάριος της Γερμανίας, ιστορικός ηγέτης του SPD, συνεκδότης της εφημερίδας Die Zeit:

“Ήταν γνωστό από τον Ιανουάριο ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε κρίση χρέους. Αλλά άφησαν να περάσει ο καιρός με φλυαρίες και φιλολογίες, χωρίς να αναλάβουν δράση”, είπε ο ιστορικός ηγέτης της Γερμανίας. Χαρακτήρισε σοβαρό λάθος το πλήθος δηλώσεων, τους τελευταίους τρεις μήνες, εκτιμώντας ότι όλα έπρεπε να γίνουν κεκλεισμένων των θυρών. Όσον αφορά στις ευθύνες των Βρυξελλών, τόνισε ότι “οι δυσκολίες της Ελλάδας μεγεθύνθηκαν τεχνητά από το γεγονός ότι η Ε.Ε. αποδείχτηκε αδύναμη – θα μπορούσε να πει κανείς ακόμα και ανίκανη να δράσει”.

Οι δηλώσεις του κατά τη βράβευσή του από το Ίδρυμα της Βουλής των Ελλήνων, εδώ.