Από τον φετιχισμό της καταστροφής στην υπηρεσία του κοινού καλού

Το κείμενο που ακολουθεί είναι η ομιλία του καθηγητή Κώστα Δουζίνα στην εκδήλωση της Παντείου (14.6.2010) που συνδιοργάνωσαν η εφημ. «Εποχή» και τα περιοδικά «αληthεια»και «Θέσεις». Ο Κ. Δουζίνας στην ομιλία του αυτή κάνει ένα βήμα πιο πέρα από το συνήθη λόγο περί οικονομικής κρίσης και επιχειρεί να ανιχνεύσει τις πολιτικές και πολιτισμικές προεκτάσεις της οικονομικής κρίσης και των αντιλαϊκών μέτρων με τα οποία την αντιμετωπίζουν οι ελίτ στην Ελλάδα και στην Ευρώπη συνολικά. Ο τίτλος και οι μεσότιτλοι είναι της «Εποχής».

Το καλοκαίρι του 1918 ο Κ.Π. Καβάφης συνάντησε τον μεγάλο Άγγλο συγγραφέα Ε. Μ. Φόρστερ στην Αλεξάνδρεια και έτσι ξεκίνησε μια μεγάλη φιλία. «Εσείς οι Άγγλοι δεν μπορείτε να καταλάβετε τους Έλληνες», του λεει ο Καβάφης. «Εμείς χρεοκοπήσαμε εδώ και καιρό. Να προσεύχεστε εσείς οι Άγγλοι με την τάση σας για περιπέτειες να μην χάσετε το κεφάλαιο σας, γιατί τότε θα γίνετε σαν κι εμάς, ανήσυχοι, ανήμποροι, ψεύτες.»

Σχολιάζοντας αυτό το μυστηριώδες κείμενο ο Τζόρτζιο Αγκαμπεν γράφει το 1993: «Το μόνο σίγουρο είναι ότι από τότε όλοι οι λαοί της Ευρώπης και πιθανόν όλου του κόσμου έχουν πτωχεύσει».

Εμείς οι Έλληνες και πιθανόν όλοι οι Ευρωπαίοι έχουμε χρεοκοπήσει. Και δεν μιλάω μόνο για την οικονομική χρεοκοπία. Αλλά δεν μπορώ να μη σχολιάσω κάτι που διάβασα χτες, μόλις έφτασα στην Αθηνά. Γίνεται ανάκριση για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων περί χρεοκοπίας. Καταρχάς η ανάκριση θα έπρεπε να στραφεί εναντίον του Ρουμπινί, των οικονομολόγων του Bloomberg και των χρηματοπιστωτικών οίκων, αυτών δηλαδή που πέτυχαν την επιδίωξη τους, με απόλυτη συμφωνία της κυβέρνησης, να οδηγήσουν σε χρεοκοπία ό,τι είχε απομείνει από το κοινωνικό κράτος στην Ελλάδα και μετά σ’ όλη την Ευρώπη. Και θυμήθηκα κάτι που λέγαμε παλιά: μην πιστεύεις καμία πληροφορία, μέχρι να γίνει επίσημη διάψευση.

ΟΙ βολεμένοι γίνονται αποκλεισμένοι

Ο Κώστας Δουζίνας, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Λονδίνου, μιλάει για τη νέα ανθρωπογεωγραφία στην εποχή της κρίσης. Συνέντευξη στον Ματθαίο Tσιμιτάκη, για την Καθημερινή της Κυριακής, 30.05.2010.

Οπως στον Μεσαίωνα δεν υπήρχε δημοκρατία, αλλά υπήρχαν οι σύμβουλοι των φεουδαρχών και αυτοί αποφάσιζαν, έτσι και τώρα. Η Ευρώπη μετατρέπεται σε μια νέα μεσαιωνική αυτοκρατορία. Για πρώτη φορά τα μέτρα για την Ελλάδα δεν εμφανίζονται ως βαρετά, ως τεχνικές διατάξεις, αλλά μπαίνουν στην ουσία και επηρεάζουν την ευημερία ενός λαού. Και από την Ευρώπη του οράματος της φιλίας, της συνεργασίας και της δημοκρατίας των ευρωπαϊκών λαών όπως αυτή προέκυψε με το τέλος των διενέξεων και των πολέμων, περνάμε σε μια Ευρώπη που επικροτεί, δέχεται και επιβάλλει μια συνολική μείωση του βιοτικού επιπέδου ενός λαού.