Naomi Klein, Disaster capitalism

O Αντώνης του Radical Desire μεταφράζει μια εξαιρετικά επίκαιρη συνέντευξη της Ναόμι Κλάιν, της γνωστής ακτιβίστριας και συγγραφέως του περίφημου “The Shock Doctrine“.

Η Ναόμι Κλάιν με κάνει να μελαγχολώ με την ελληνική Αριστερά. Καθαρότητα σκέψης, ευθυκρισία, ικανότητα να εντοπίζει τα νευρικά σημεία της συγκυρίας, και όλα αυτά με ηρεμία, αισιοδοξία και χαμόγελο.
Ουσιώδους σημασίας τα όσα λέει:

(α) για το πώς η Αριστερά πιάνεται απροετοίμαστη και η Δεξιά πανέτοιμη όταν ξεσπούν κρίσεις, και για το τι σημασία έχει η ιδεολογική ετοιμότητα και κατά συνέπεια ο αφοπλισμός των ιδεών του αντιπάλου ώστε να είσαι μόνο εσύ έτοιμος και

(β) η τεράστια σημασία, ακριβώς για αυτό το λόγο, που είχε η άκρως επιτυχημένη καμπάνια του νεοφιλευθερισμού να πείσει την Αριστερά ότι δεν έχει ιδέες που να μπορεί να χρησιμοποιήσει, πετυχαίνοντας ταυτόχρονα να φυσικοποιήσει την δική της χρήση βίας υπό την κάλυψη του αναίμακτου θρίαμβου ιδεών.

Τα σχετικά σημεία με έντονα στοιχεία στην μετάφραση της συνέντευξης. – RD (Αντώνης)

N.C.: […] Πριν κάνω αυτή την έρευνα, δεχόμουν, όπως οι περισσότεροι, ένα μεγάλο κομμάτι από το αφήγημα που έλεγε ότι ο θρίαμβος της ελεύθερης αγοράς παγκόσμια στις δεκαετίες του 1980 και 90 ήταν λίγο-πολύ μια ειρηνική διαδικασία. Και αν και εμείς οι προοδευτικοί δεν παραδεχόμαστε ότι δεν υπάρχει εναλλακτική λύση, χάσαμε την πίστη μας στις δικές μας εναλλακτικές λύσεις και αποδεχτήκαμε αυτό το αφήγημα, ότι δήθεν υπήρξε μια μεγάλη μάχη ιδεών και ότι εμείς τη χάσαμε. Κοιτάζουμε πίσω —και αυτό κάνω στο βιβλίο, κοιτάζω σημεία-κλειδιά όπου αυτή η ιδεολογία της ελεύθερης αγοράς πετάγεται ξαφνικά, όπως το πραξικόπημα στη Χιλή, η πτώση του τείχους του Βερολίνου, η διάλυση της ΕΣΣΔ, η Πολωνία το 1989, η πλατεία Τιενανμέν το 1989— και κοιτάζοντας τα ζωτικά αυτά συγκυριακά σημεία, όπου είχες αυτά τα μεγάλα άλματα μπροστά για την ιδεολογία του Milton Friedman, αυτό που βλέπεις στις στιγμές αυτές είναι ότι η ιδεολογία αυτή δεν επελέγη ποτέ.
[…] Δεν ήταν ότι δεν είχαμε ιδέες. Και δεν ήταν ότι συναινέσαμε ποτέ, ότι πειστήκαμε ποτέ για το δίκαιο [αυτών των μέτρων]· απλώς λυγίσαμε σε κάποια σημεία. Νομίζω ότι είναι αρκετά ενδυναμωτικό να συνειδητοποιείς ότι δεν χάσαμε τη μάχη των ιδεών, γιατί νομίζω ότι ένα μεγάλο μέρος αυτού που μας καθιστά αδύναμους στην Αριστερά είναι αυτή η ιδέα, που επαναλαμβάνεται διαρκώς, ότι οι ιδέες μας δοκιμάστηκαν και απέτυχαν. Ότι δεν έχουν πλέον νομιμότητα. Και αυτό μας κρατάει απ’ το να έχουμε την δύναμη της πεποίθησής μας σε στιγμές κρίσιμες. Και αυτός είναι ένας λόγος που έγραψα το βιβλίο. Για να πω ότι στην πραγματικότητα δεν υπήρξε μάχη ιδεών. Υπήρξε αληθινή μάχη, αληθινός πόλεμος, με αληθινές απώλειες. Αντιμετωπίσαμε στυγνές δυνάμεις και ηττηθήκαμε, αλλά δεν χάσαμε στο επίπεδο επιχειρημάτων.

ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

Οι νέοι φιλελεύθεροι

Γράφει ο Νικόλας Σεβαστάκης στην Ελευθεροτυπία:

Αυτοί τους οποίους αποκαλώ εδώ νέους φιλελεύθερους, είναι από τους πιο ένθερμους θιασώτες της μετάβασης σε αυτό που ζωγραφίζουν ως μια Ελλάδα «κανονική», cool, μεταδογματική, ευπρεπισμένη. Αναφέρομαι εδώ σ’ έναν χώρο που τελευταία δείχνει να διευρύνει την επιρροή του κυρίως στο δημόσιο σχολιασμό του πολιτισμού και των κοινωνικών συμπεριφορών· σε μια ευαισθησία η οποία ελκύει ιδιαίτερα τους ανθρώπους του λογοτεχνικού σιναφιού και του πολιτισμικού πεδίου, συγγραφείς, καλλιτέχνες και δημοσιογράφους γνώμης. Από το Athens Review of books μέχρι το ΕΚΕΒΙ, από την «Καθημερινή» μέχρι το Protagon.gr, από τη φιλελεύθερη Αριστερά μέχρι το «φωτισμένο» συντηρητισμό διαμορφώνονται πλέον αξιοσημείωτες συγκλίσεις. Ο δρόμος χαράχτηκε ουσιαστικά ήδη από τη δεκαετία του ’90 μέσα από το μετα-lifestyle έντυπο που μετεξελίχτηκε στη συνέχεια σε free press.

Ολόκληρο το άρθρο

Η κρίση δεν αλλάζει μόνο τα οικονομικά μεγέθη, αλλάζει τις κοινωνικές σχέσεις των ανθρώπων

O καθηγητής Κώστας Δουζίνας μιλάει στην εφημερίδα Εποχή για το ριζικά νέο κοινωνικο-πολιτικό-οικονομικό τοπίο, στην Ελλάδα και την Ευρώπη.

Η οικονομική κρίση έχει επιπτώσεις σε όλα τα επίπεδα της ζωής: στο οικονομικό, στην πολιτική και στην οργάνωση της ψυχικής ισορροπίας των ανθρώπων. Ο τρόπος οργάνωσης της κοινωνικοπολιτικής συγκυρίας δείχνει ότι δεν πρόκειται για μια κρίση με την έννοια μιας αλλαγής περισσότερο ή λιγότερο σημαντικής κάποιων πραγμάτων που μετά θα ισορροπήσουν, αλλά για ένα συνολικό γράψιμο από την αρχή του τρόπου οργάνωσης της κοινωνίας, αλλά και των σχέσεων των ανθρώπων μέσα σ’ αυτή. Με αυτή την έννοια είναι πολύ πιο βαθιά η αλλαγή από τις αλλαγές των κοινωνικο-εργασιακών δικαιωμάτων. […]

Η αριστερά χρειάζεται ένα πατριωτικό μέτωπο, μια λογική που θα πει ότι αυτή τη στιγμή το πολιτικό πρόταγμα είναι η προσέγγιση εκείνων των ομάδων που αισθάνονται πια ότι και η ζωή τους οικονομικά, αλλά και η γενικότερη πολιτική και ηθική τους ύπαρξη βρίσκεται σε διακινδύνευση. Ότι, δηλαδή, τίποτα δεν είναι σταθερό, ή, όπως έλεγε και ο Μαρξ, «αυτά που είναι σταθερά διαλύονται στον αέρα».
Ολόκληρη η συνέντευξη