James Galbraith: Με ποια Ευρώπη θα τσακίσουμε τις χρηματαγορές;

O επιφανής οικονομολόγος James K. Galbraith, σύμβουλος του Γ. Παπανδρέου κατά τις επαφές του με το ΔΝΤ, τον Ιανουάριο 2010, περιγράφει το ευρωπαϊκό αδιέξοδο και προτείνει λύσεις εξόδου από την κρίση.

Ο Γ. Παπανδρέου προφανώς δεν εισάκουσε τις συμβουλές του Galbraith, όπως και του Stieglitz. Ωστόσο παραμένει μεγάλη η αξία της μαρτυρίας του φιλελεύθερου, αλλά όχι και αριστεριστή, Galbraith, και η αξία των σχεδόν ριζοσπαστικών προτάσεών του για τιθάσευση των αγορών από τα κράτη.

Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημ. Le Monde Diplomatique, 06.06.2010, και ελλην. μετάφρασή του στην Ελευθεροτυπία.

[…] Η Ευρώπη κατέβαλε τεράστιες προσπάθειες για τη δημιουργία μιας «ενιαίας αγοράς», χωρίς ωστόσο να εξασφαλίσει στον εαυτό της τα μέσα για να την ελέγξει. Επιπλέον, αποφάσισε ότι η ΕΚΤ δεν θα τροφοδοτούσε το σύστημα με επιπλέον ποσότητες χρήματος που θα δημιουργούσε. Με αυτόν τον τρόπο δημιούργησε αγορές ισχυρότερες από τα κράτη και κράτη καταχρεωμένα, τα οποία παραπαίουν στο χείλος της χρεοκοπίας. […]

[…] Μια επιθετική ρύθμιση θα μπορούσε να συνίσταται στην απαγόρευση σε κάθε ευρωπαϊκή χρηματοοικονομική οντότητα να κερδοσκοπεί πάνω στο κρατικό χρέος των χωρών μελών της Ενωσης χρησιμοποιώντας τα CDS, αναγκάζοντας τους πιο μανιώδεις κερδοσκόπους να εξοριστούν σε φορολογικούς παραδείσους. Οσο για τις τράπεζες που θα χρεοκοπούσαν εξαιτίας των -ακάλυπτων ή καλυμμένων- στοιχημάτων τους, θα μπορούσαν να επιταχθούν και να εθνικοποιηθούν. Θα μπορούσε δε να θεσπιστεί ένας ευρωπαϊκός φόρος επί των υπεραξιών υπό την αιγίδα των εθνικών κυβερνήσεων. Θα έπρεπε επίσης να καθιερωθεί και ένας φόρος επί των χρηματοοικονομικών συναλλαγών(σημ. 2) -όσο κι αν δεν αποτελεί πανάκεια, η καθιέρωσή του έχει καθυστερήσει εντυπωσιακά. Κι αν χρειαστεί, ας ξανακάνει την εμφάνισή του ο έλεγχος της ροής των κεφαλαίων για να σταματήσει η μετάδοση του κερδοσκοπικού χρηματοοικονομικού πυρετού: αυτή η προοπτική δεν πρέπει να μας ενοχλεί καθόλου. Τα κράτη δεν έχουν την πολυτέλεια να χάσουν τη μάχη ενάντια στις χρηματαγορές. Από τη νίκη τους εξαρτάται η επιβίωση ενός στοιχειωδώς πολιτισμένου συστήματος. […]

Δύο εναλλακτικές ενόψει ευρωπαϊκού αδιεξόδου

James K. Galbraith

Γράφει ο Δημήτρης Κωνσταντακόπουλος, στον Κόσμο του Επενδυτή.

«Στις αρχές Ιανουαρίου, η ελληνική κυβέρνηση συγκαλεί κατεπειγόντως σύσκεψη κορυφαίων οικονομικών ειδικών. Μεταξύ αυτών, ένας αξιωματούχος του ΔΝΤ εξηγεί ξερά στον Πρωθυπουργό ότι πρέπει να διαλύσει το κράτος πρόνοιας. ‘Ενας άλλος σύμβουλος, που ανήκει στον ΟΟΣΑ, πετάει, με έναν τόνο ιλαρότητας: “Μια απόφαση που προκαλεί φρίκη σε όλους, περιλαμβανομένων των οπαδών σας, δεν μπορεί παρά να είναι καλή”»

Την περιγραφή της σύσκεψης χρωστάμε σε έναν πολύ γνωστό οικονομολόγο, φίλο του κ. Παπανδρέου, τον Τζέιμς Κ. Γκαλμπρέιθ, καθηγητή πολιτικής οικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Τέξας, γιο του Κένεθ Γκαλμπρέιθ, ενός από τα μεγαλύτερα ονόματα των οικονομικών του 20ού αιώνα.